در نظام حقوقی ایران، مفهوم «ملک مجهول المالک» بهویژه در حوزه ثبت اسناد و املاک، اهمیت ویژهای دارد. این اصطلاح به املاک غیرمنقولی اطلاق میشود که در فرآیند ثبت عمومی قرار نگرفتهاند و مالک آنها در اسناد رسمی ثبت نشده است.
ملک مجهول المالک ثبتی چیست؟
املاک مجهولالمالک به املاکی گفته میشود که مالک آن مشخص نیست یا اطلاعات مالک در سوابق ثبتی وجود ندارد. این نوع املاک معمولاً در اسناد رسمی و اداره ثبت اسناد و املاک بهعنوان املاک بدون مالک شناخته میشوند و ممکن است به دلایل مختلفی مانند فوت مالک بدون وارث، عدم ثبت نقلوانتقالات یا اشتباهات اداری به وجود آمده باشند.
تعریف قانونی ملک مجهول المالک
بر اساس ماده 139 قانون ثبت اسناد و املاک، «مجهولالمالک» به ملکی گفته میشود که در موعد مقرر، مالک آن نسبت به ثبت رسمی ملک اقدام نکرده باشد، حتی اگر مالک آن مشخص باشد. در واقع، اگر مالک در زمان تعیینشده اظهارنامه ثبتی را ارائه ندهد، ملک بهعنوان مجهولالمالک شناخته میشود.
انواع ملک مجهول المالک
۱. املاک بدون مالک مشخص: املاکی که مالک آن فوت کرده و وارثی ندارد یا وارثان آن شناسایی نشدهاند.
۲. املاک با مالک نامعلوم: املاکی که در سند ثبتی، نام مالک ذکر نشده یا هویت مالک نامشخص است.
۳. املاک رها شده: املاکی که سالها بدون استفاده مانده و مالک آن پیگیری حقوقی انجام نداده است.
برای دریافت خدمات کارشناسی یا مشاوره در این زمینه، میتوانید با کارشناسان رسمی ما تماس بگیرید
📞 09194090780
مراحل و شرایط ثبت ملک مجهول المالک
-
تقاضای ثبت: هر شخصی که حق تقاضای ثبت ملک را دارد، میتواند با ارائه اظهارنامه به اداره ثبت، درخواست ثبت ملک را ارائه دهد.
-
انتشار آگهی نوبتی: پس از ثبت درخواست، اداره ثبت موظف است آگهی نوبتی را منتشر کند تا سایر افراد از این درخواست مطلع شوند.
-
مدت زمان اعتراض: افراد ذینفع میتوانند در مدت معین به این درخواست اعتراض کنند.
-
ثبت رسمی: در صورت عدم اعتراض یا پس از رفع اعتراضات، ملک بهصورت رسمی ثبت و سند مالکیت صادر میشود.
حقوق و تکالیف مرتبط با ملک مجهول المالک
-
حق تقاضای ثبت: افرادی که حق تقاضای ثبت دارند، میتوانند ظرف مدت دو سال از تاریخ اجرای قانون برای ثبت ملک اقدام کنند.
-
معاملات قبل از ثبت: پس از گذشت دو سال، معاملات مربوط به ملک مجهول المالک قبل از تقاضای ثبت در دفتر اسناد رسمی پذیرفته نمیشود.
-
هزینههای ثبت:در صورت تأخیر در ثبت، ممکن است هزینههای اضافی مانند 25% حقالثبت معمولی به مبلغ ثبت افزوده شود.
اهمیت ثبت ملک مجهول المالک
ثبت رسمی ملک، علاوه بر ایجاد امنیت حقوقی برای مالک، موجب جلوگیری از دعاوی احتمالی در آینده میشود. همچنین، با ثبت ملک، امکان انتقال مالکیت بهصورت رسمی و قانونی فراهم میشود.
نتیجهگیری
ملک مجهول المالک به املاکی گفته میشود که در فرآیند ثبت رسمی قرار نگرفتهاند. مالکین اینگونه املاک باید با مراجعه به اداره ثبت، نسبت به ثبت رسمی ملک خود اقدام کنند تا از حقوق قانونی خود بهرهمند شوند و از مشکلات حقوقی احتمالی در آینده جلوگیری کنند.
برای دریافت خدمات کارشناسی یا مشاوره در این زمینه، میتوانید با کارشناسان رسمی ما تماس بگیرید
📞 09194090780
سوالات متداول (FAQ)
1. آیا ملک مجهولالمالک به معنای عدم وجود مالک است؟
خیر، ملک مجهولالمالک به معنای عدم وجود مالک نیست. این اصطلاح به املاکی اطلاق میشود که در فرآیند ثبت رسمی قرار نگرفتهاند و مالک آنها در اسناد رسمی ثبت نشده است.
2. چه مدت زمانی برای ثبت ملک مجهول المالک فرصت داریم؟
بر اساس ماده 12 قانون ثبت، افرادی که نسبت به ملک مجهولالمالک تقاضای ثبت دارند میتوانند تا دو سال از تاریخ اجرای این قانون برای ثبت آن اقدام نمایند. پس از گذشت دو سال، معاملات مربوط به ملک مجهولالمالک قبل از تقاضای ثبت در دفتر اسناد رسمی پذیرفته نمیشود.
3. آیا پس از گذشت دو سال از تاریخ اجرای قانون، امکان ثبت ملک مجهولالمالک وجود دارد؟
بله، امکان ثبت ملک مجهولالمالک پس از گذشت دو سال وجود دارد، اما در این صورت، 25% از حقالثبت معمولی در زمان تقاضای ثبت علاوه دریافت خواهد شد.
4. آیا معاملات ملکی که در آگهی نوبتی منتشر نشدهاند، معتبر هستند؟
خیر، املاکی که در آگهی نوبتی منتشر نشدهاند، تحت هیچ شرایطی پیش از ثبت در دفتر اسناد رسمی مورد قبول واقع نخواهند شد.
5. چه مدارکی برای ثبت ملک مجهولالمالک نیاز است؟
برای ثبت ملک مجهولالمالک، مدارکی مانند نقشه UTM ملک، مبایعهنامه یا قولنامه، و سایر مدارک مربوط به مالکیت یا تصرف ملک نیاز است.
6. آیا امکان انتقال مالکیت ملک مجهولالمالک قبل از ثبت رسمی وجود دارد؟
خیر، تا زمانی که ملک بهصورت رسمی ثبت نشده باشد، امکان انتقال مالکیت آن در دفتر اسناد رسمی وجود ندارد.
7. آیا دولت میتواند ملک مجهولالمالک را به نام خود ثبت کند؟
بله، اگر ملکی به مدت ده سال بدون ثبت رسمی باقی بماند، دولت میتواند آن را به نام خود ثبت کند.
8. آیا امکان اعتراض به ثبت ملک مجهولالمالک وجود دارد؟
بله، افراد ذینفع میتوانند در مدت معین به درخواست ثبت ملک مجهولالمالک اعتراض کنند.
9. آیا پس از ثبت ملک مجهول المالک، امکان انتقال آن وجود دارد؟
بله، پس از ثبت رسمی ملک، امکان انتقال مالکیت آن بهصورت قانونی وجود دارد.
10. آیا ثبت ملک مجهولالمالک هزینهبر است؟
بله، ثبت ملک مجهولالمالک ممکن است هزینههایی مانند حقالثبت و هزینههای مربوط به تهیه نقشه و مدارک
.